Tegenwoordig is duurzaamheid natuurlijk een belangrijk begrip, en niet voor niets. We proberen hier in ons dagelijks leven rekening mee te houden, omdat de meesten van ons ondertussen wel door hebben dat het niet zo goed gaat met het klimaat. In je keuken valt een hoop te halen wat dat betreft. Sommige veranderingen komen vanuit hogerhand, zoals het steeds minder aansluiten van huizen op het gasnet. Andere veranderingen kun je echter zelf makkelijk doorvoeren. Waar we eerder al bespraken hoe je duurzamer kunt wonen, kijken we hieronder naar hoe je een duurzame keuken kunt maken.
Inductie in plaats van gas
Vanwege klimaatverandering is aardgasvrij wonen de nieuwe trend. Als je nu nog een gasfornuis koopt, heb je over een paar jaar spijt. Veel nieuwbouwhuizen worden al niet meer aangesloten op het gasnetwerk, omdat dit een enorme druk op het milieu oplevert. Daarnaast ziet een inductiekookplaat er strak uit en is deze makkelijk schoon te maken. De kookplaat geeft snel warmte, maar wordt niet zo heet. Een inductiekookplaat is de zuinigste keuze als het om elektrisch koken gaat. Zeker als stroom in de toekomst ook duurzamer wordt, dan is inductie de beste oplossing voor de toekomst.
Aanpassing meterkast en extra stroomdraad naar keuken
Als je van gas overstapt op inductie, moet je wel met een paar zaken rekening houden. Voor het aansluiten van een inductiekookplaat moet er namelijk een extra stroomdraad naar de keuken worden getrokken en meestal ook extra groepen worden aangelegd in de meterkast. Daarnaast moet jouw aansluiting op het elektriciteitsnet misschien worden verzwaard.
Warm water: kranen en korte leidingen
Bijna alle nieuwe keukenkranen zijn standaard voorzien van ‘volumebegrenzers’ voor besparing van (warm) water. Dat maakt een duurzame keuze makkelijk. Bij het ontwerpen van een nieuwe keuken zullen de close-in boiler en combi-kokend waterkraan waarschijnlijk als optie langs komen. Ze werken op elektriciteit, en passen in die zin bij aardgasvrij wonen. Maar ze zijn niet energiezuinig en leiden met de huidige grijs-groene stroom in Nederland tot meer uitstoot van CO2 dan warm water uit een hr-ketel, in combinatie met kokend water uit de waterkoker of fluitketel.
Verwarming in de duurzame keuken
Of je bij een nieuwe keuken ook meteen een nieuw verwarmingstoestel nodig hebt, is de vraag. Maar je kunt wel al rekening houden met de komst van verwarming met lagere temperaturen dan de hr-ketel op gas nu levert. Overweeg het aanleggen van vloer- of wandverwarming, of van een lage temperatuur radiator.
Afzuigkap en ventilatie
Aangezien er veel vocht vrijkomt in de keuken is het belangrijk om goed te ventileren in je duurzame keuken. Hierdoor kun je verbrandingsgassen en kookluchtjes sneller het huis uit te krijgen. Een afzuigkap boven de kookplaat is hiervoor de beste oplossing. Kies als het kan voor een afzuigkap die de lucht naar buiten blaast, deze zijn namelijk veel effectiever dan recirculatiekappen. Bovendien wordt dan ook het vocht afgevoerd.
Motorloze afzuigkap
In een appartement met een mechanisch afzuigsysteem heb je meestal een motorloze afzuigkap nodig. Vaak worden afvoerkanalen met andere woningen in een appartementengebouw gedeeld. Een afzuigkap met motor kan zo’n systeem ontregelen, waardoor buren met elkaars luchtjes te maken krijgen. Overleg in geval van twijfel eerst met een deskundige. Om verspreiding van vocht in de woning te voorkomen heeft een aparte keuken met goede ventilatievoorzieningen de voorkeur boven een open keuken. Een raam in de keuken dat open kan, is handig om ook zonder afzuigkap aan te kunnen luchten.
Zuinige koelkast en vaatwasser
Als je een nieuwe keuken aanschaft, worden meestal ook een nieuwe koelkast en vaatwasser gekocht. Let op het energielabel: een A+++ is de meest zuinige. Vooral bij koelkasten is er een groot verschil in zuinigheid: een A+ gebruikt 2 keer zoveel energie als een A+++ (dus 100 procent méér). Koop je een nieuwe keuken inclusief apparaten, vraag dan expliciet naar de energielabels van de bijgeleverde apparaten. Je krijgt ze niet altijd te horen of te zien.
Verlichting in een duurzame keuken
Door in je plan voor de nieuwe keuken de juiste lampen op de juiste plekken te kiezen, kun je met minder lampen en dus minder energie beter licht in huis halen. Uiteraard zijn ledlampen de meest energiezuinige keuze, ook in de keuken. Zorg dat de algemene verlichting en werkverlichting boven het aanrecht afzonderlijk aan kunnen, zodat niet altijd alles aan hoeft te staan.
Recyclen
Vaak kunnen gebruikte bouwmaterialen een tweede leven krijgen. Door zorgvuldig te slopen kun je keukenonderdelen, materialen, sanitair en apparaten aanbieden voor hergebruik. Schaf als eerst echt die nieuwe koelkast aan, want dat zijn energieslurpers.
Ga zorgvuldig om met afval. Bouw- en sloopafval bestaat vaak uit diverse afvalstoffen: hout, kunststof, steen, keramiek, beton, zand, metaal en chemisch afval. Probeer deze stoffen zoveel mogelijk gescheiden te houden, en breng ze naar de gemeentelijke milieustraat.